Men Ngọc - Nét đẹp cổ xưa và tinh tuý trong tâm hồn Việt
Men ngọc, sắc xanh ngọc bích tinh tế, ẩn chứa vẻ đẹp thanh tao và sang trọng, từ lâu đã trở thành viên ngọc quý trong kho tàng nghệ thuật gốm sứ Việt Nam. Tại Gốm Sứ Phúc Lộc Viên Minh, men ngọc được gìn giữ và phát huy, thổi hồn vào từng sản phẩm, mang đến cho bạn những tác phẩm nghệ thuật độc đáo, đậm dấu ấn văn hóa Việt. Vậy men ngọc là gì, hãy cùng Phúc Lộc Viên Minh khám phá ngay nhé.
1. Men ngọc là gì?
Cùng với men Rạn, men Ngọc cũng được coi là một trong những dòng men cổ lâu đời của làng nghề Bát Tràng. Men Ngọc, hay còn được gọi với các tên khác như men dong (ý nói men xanh như lá dong gói bánh trưng), men xanh ngọc hay men celadon.
Men ngọc là từ dùng để chỉ một loại men gốm trong suốt, thường xuất hiện các vết rạn nhỏ, là sự kết hợp giữa FeO và Fe2+ tạo ra một màu xanh đặc trưng từ xám đến lục ngả vàng. Ban đầu, men ngọc được sử dụng trên các loại đồ gốm có màu xanh lục tuy nhiên sau này được sử dụng trên cả những loại đồ gốm sứ khác.
2. Men ngọc có từ khi nào?
Gốm men ngọc ra đời khá sớm khoảng thế kỷ thứ 15 – 16. Du nhập vào nước ta vào thời Lý. Những vật dụng trong triều đình điều được tráng men ngọc tinh tế và đẹp mắt. Trải qua bao năm tháng, dòng men ngọc từ thời Lý tưởng như đã thất truyền, nhưng bằng lòng say mê với nghề, men ngọc đã được làm sống lại qua bàn tay của các nghệ nhân Việt và Nguyễn Việt là nghệ nhân đầu tiên phục hồi và đã phục hồi thành công dòng men ngọc này.
Cho đến thời điểm hiện tại, rất nhiều người có thú sử dụng các vật dụng nội thất trong nhà bằng men ngọc như bình hoa, chén đĩa,… để tạo ra bầu không khí ấm cúng và cổ xưa cho căn nhà của mình.
3. Đặc tính của men ngọc
Men ngọc vốn là thứ men công phu nhất trong nghề gốm và luôn là đích đến của bất kỳ ai nặng duyên với nghề. Dòng men kỹ tính này đòi hỏi cách đưa sản phẩm vào lò, cách đốt lò hay kỹ thuật đưa gió vào để tạo men có độ chính xác tuyệt đối. Bởi vậy mà những người trong nghề mới ví men ngọc như cô gái đến tuổi trăng tròn, sớm hay muộn đều không thể cho ra được dòng men quý ấy.
Men ngọc celadon với sắc xanh kỳ ảo có sức hấp dẫn khó cưỡng với những người yêu gốm. Sắc độ trong suốt, cảm giác mềm mại, độ “chảy” màu tinh tế, vẻ đẹp có phần mong manh ấy cũng là thách thức rất lớn với nghệ nhân làm gốm.
Hành trình tạo nên men ngọc được ví như một bản giao hưởng đầy nghệ thuật. Để có được một tác phẩm men ngọc hoàn hảo, người thợ gốm phải trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ từ nhào đất, tạo hình, nung đến tráng men. Đất sét để làm men ngọc phải được tuyển chọn kỹ lưỡng, không chứa nhiều sắt, mịn, dày và được nung tới nhiệt độ cao trên 1250°C.
Men ngọc ban tặng cho gốm sứ những ưu điểm tuyệt vời. Những loại đồ gốm men ngọc đều có âm thanh trong vắt được nhiều người tưởng như tiếng đàn vĩ cầm kêu. Men ngọc còn có độ bền vĩnh cửu, không mờ, không sần sùi, không chịu sự ảnh hưởng của thời tiết bên ngoài. Đặc tính chung của những sản phẩm tráng men đều có lớp ngoài vô cùng căng bóng, phản chiếu ánh sáng, tạo nên vẻ đẹp sang trọng, tinh tế cho không gian sống.
Các sắc màu phổ biến và được yêu thích nhất hiện nay dao động từ màu xanh lục nhạt đến màu xanh lục đậm, thường mô phỏng sắc xanh của ngọc bích. Hiệu ứng màu sắc được tạo bởi sắt oxide trong men hoặc trong xương đất sét. Nung men ngọc đòi hỏi kỹ thuật cao, thường được thực hiện trong lò khử để tạo ra màu sắc mong muốn.
4. Men ngọc trong phong thuỷ
Ngoài về thẩm mỹ thì theo phong thủy thì gốm sứ tráng men ngọc cũng được dùng như một sản phẩm phong thủy để trong nhà, phòng làm việc. Men có màu xanh nhạt (gần giống với xanh da trời) trong ngũ hành tượng trưng cho tính THỦY, theo ngũ hành tương sinh tương khắc thì màu men của sản phẩm sẽ dưỡng gia chủ mang mệnh MỘC và khắc gia chủ mang mệnh HỎA, với gia chủ mệnh THỦY, KIM, THỔ là trung tính.
5. Một số sản phẩm gốm sứ men ngọc
Bộ bát đĩa đồ sứ men ngọc tinh tế nhẹ nhàng
Bát ăn cơm là vật dụng không thể thiếu trong mỗi bữa ăn của chúng ta. Gạo được trồng nên từ đất, sau khi nấu chín lại được đựng trong bát sứ men ngọc thì còn gì bằng. Ngoài ra, đồ sứ men ngọc còn là sản phẩm thân thiện với môi trường và an toàn cho sức khỏe mọi người.
Ấm chén uống trà bằng sứ men ngọc hút hồn người nhìn
Trà mang lại cho người thức một không gian thư giãn cổ xưa, việc kết hợp với một món đồ gốm sứ sẽ làm bật lên tinh thần dân tộc. Việc bạn mời khách bằng một bộ ấm chén bằng sứ men ngọc sẽ thể hiện sự tôn trọng của bạn với người khách.
Sự tinh tế của bảo bình men ngọc
Bình hoa gốm sứ men ngọc sang trọng và tinh tế
Những mẫu bình hoa đều có kiểu dáng và hoa văn khác nhau để phù hợp với người tiêu dùng. Một bình hoa men ngọc kết hợp với một đóa hoa tươi, sự hòa quyện nét đẹp rực rỡ của hoa, nét đẹp nhẹ nhàng tinh tế của bình khiến mọi người không thể rời mắt.
Từ những thông tin mà Gốm sứ Phúc Lộc Viên Minh vừa cung cấp trên chắc hẳn bạn đọc đã nắm được những kiến thức cơ bản về men ngọc và những sản phẩm gốm men ngọc của Bát Tràng. Gốm sứ Phúc Lộc Viên Minh chúng tôi cung cấp các sản phẩm gốm sứ từ men ngọc như đồ thờ cúng, lọ lục bình, mai bình, bình hút lộc, chén đĩa trang trí, ấm trà với đa dạng kiểu dáng và được chế tác bởi những người nghệ nhân lâu năm.
Nếu quý khách cần mua các sản phẩm Gốm Sứ Bát Tràng chính gốc, men chuẩn cao cấp, hãy liên hệ ngay với Gốm Sứ Phúc Lộc Viên Minh để được tư vấn nhé.